AIDS Belirtileri Nelerdir? İlk Evreden İleri Evreye Tüm Belirtiler

Online Randevu

AIDS Belirtileri Nelerdir?

İçindekiler

HIV (Human Immunodeficiency Virus), bağışıklık sistemini zayıflatan bir virüstür. AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) ise HIV’in tedavi edilmeden ilerlediği son evreye verilen isimdir. Her HIV pozitif kişi AIDS hastası değildir, ancak tedavi alınmazsa bu evreye ulaşabilir.

Her HIV pozitif bireyde AIDS gelişmeyebilir. Günümüzde kullanılan antiretroviral tedaviler (ART) sayesinde HIV enfeksiyonunun AIDS’e ilerlemesi büyük oranda engellenebilmektedir. HIV, vücuda girdikten sonra hızla çoğalır ve bağışıklık hücrelerinin sayısını azaltır. Eğer erken teşhis ve tedavi edilmezse, bu durum ilerleyerek AIDS evresine geçişe yol açar.

AIDS Nasıl Başlar? AIDS Belirtileri Nasıl Gelişir?

1. Akut HIV Enfeksiyonu (İlk 2–6 Hafta)

HIV bulaşından sonraki ilk günlerde vücut HIV’e karşı aşırı tepki verir. Bu dönemde görülen belirtiler genellikle grip benzeri kendiliğinden geçen belirtiler olsa da ciddiye alınmalıdır.

En Yaygın HIV Belirtileri:

Yüksek ateş (>38°C)
Boğaz ağrısı, farenjit
Vücutta döküntü (genellikle gövde bölgesinde)
Baş ve kas ağrısı
Lenf bezlerinde şişme (boyun, koltuk altı, kasık)
Gece terlemeleri
Aşırı yorgunluk

🔍 Bu belirtiler ortalama 1–2 hafta sürer ve kendiliğinden geçebilir. Ancak HIV testi yapılmadan teşhis konulması imkânsızdır.

2. Kronik HIV Evresi (Latent Dönem)

Bu dönem 2–10 yıl kadar belirti vermeyebilir, fakat HIV virüsü bağışıklık sistemini yavaşça zayıflatmaya devam eder.

Kronik HIV Evresinde Görülen Belirtiler:

Sürekli yorgunluk
Kilo kaybı
Sürekli ishal (1 ayı aşan)
Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları
Hafif ateş (37.5–38.0°C) ve gece terlemeleri

3. AIDS (İleri Evre HIV)

CD4 hücre sayısı 200’ün altına düştüğünde vücut enfeksiyonlara karşı savunmasız hale gelir. Bu aşamada “opportunistik enfeksiyonlar” ortaya çıkar.

AIDS Belirtileri:

10 kg’dan fazla kilo kaybı (kısa sürede)
Uzun süren ishal ve kusma
Ağızda pamukçuk, dilde beyaz plaklar
Ciltte mor-mavi lekeler (Kaposi Sarkomu)
Nefes darlığı, kronik öksürük
Unutkanlık, odaklanma güçlüğü (HIV’e bağlı demans)
Ateş ve gece terlemesi (1 aydan uzun)

HIV/AIDS Testi Nasıl Yapılır?

HIV pozitif olduğunu öğrenmenin tek yolu HIV testi yaptırmaktır. Erken tanı, hem kişinin sağlığı hem de HIV’in bulaşma riskini azaltması açısından son derece önemlidir. HIV testi, virüsle enfekte olup olmadığınızı öğrenmenin tek yoludur. HIV testi, genellikle kan örneğiyle yapılan hızlı ve ağrısız bir işlemdir. Farklı test türleri mevcuttur.

HIV Duo Ultra Testi

HIV Duo Ultra Testi, HIV enfeksiyonunu mümkün olan en erken sürede tespit etmeye yarayan ileri düzey bir laboratuvar testidir. HIV bulaşma riskinden sonra belirsizlik süresini en aza indirir ve sonuçları yüksek doğrulukla verir. Bu test, hem HIV p24 antijenini hem de HIV-1 ve HIV-2 antikorlarını aynı anda tespit ederek, klasik testlere göre daha erken tanı sağlar. HIV Duo Ultra testi şüpheli temastan 14. Günden sonra yapılabilmektedir. Laboratuvarlarımızda 3 saat içerisinde sonuçlanmaktadır.

Elisa Testi

ELISA testi (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay), vücutta HIV antikorların varlığını tespit etmeye yarayan bir laboratuvar testidir. ELISA testi, kan örneğinde HIV antikor tanıyacak şekilde tasarlanmış özel enzimlerle çalışır. Bu enzimler, hedef molekülle etkileştiğinde renkli bir reaksiyon oluşturur. Bu renk değişimi, test sonucunun pozitif ya da negatif olduğunu gösterir. Elisa testi antikor baktığı için şüpheli temastan 42. Günden sonra yapılması önerilmektedir.

HIV PCR Testi

HIV PCR testi, HIV virüsünü vücutta tespit etmenin en erken, en hassas ve en güvenilir yollarından biridir. Özellikle erken dönemde (pencere döneminde) yapılan klasik HIV testlerinin yetersiz kaldığı durumlarda kullanılır. Bu test, kandaki HIV RNA’sını (virüsün genetik materyalini) doğrudan ölçerek tanı koyar. Bu sayede, HIV bulaştıktan 9. günden sonra bile virüs varlığı saptanabilir. Ayrıca HIV PCR testi HIV pozitif bireylerde viral yük (viral load) ölçümünde kullanılır. HIV tedavisinin etkinliğini takip eder. Laboratuvarlarımızda 2 iş günü içinde HIV PCR testi sonuçlanmaktadır.

HIV Western Blot Testi

Western Blot testi, HIV enfeksiyonunun kesin tanısını koymak amacıyla uygulanan, yüksek güvenilirliğe sahip doğrulayıcı (konfirmasyon) testlerden biridir. Özellikle ilk aşamada yapılan HIV tarama testlerinin pozitif çıkması durumunda kullanılır. Western Blot testi sayesinde HIV virüsüne karşı oluşmuş antikorların özgül (spesifik) yapıları analiz edilir ve sonuçların doğruluğu netleştirilir. Laboratuvarlarımızda 2 gün içerisinde sonuçlanmaktadır.

AIDS’ten Korunma Yolları

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için;

Prezervatif kullanımı
Tek eşlilik
PrEP (koruyucu ilaç)
PEP (temastan sonra koruma, 72 saat içinde başlanmalı)
İğne paylaşımından kaçınmak
HIV pozitif bireylerin düzenli tedavi alması (U=U)

HIV ve AIDS Arasındaki Farklar

Özellik	HIV	AIDS
Tanım	Bağışıklık sistemine zarar veren virüs	HIV enfeksiyonunun ilerlemiş evresi
Hastalık durumu	Virüsün vücutta varlığı	Bağışıklık sisteminin ciddi zarar görmesi
Belirtiler	Akut dönemde grip benzeri, latent dönemde genellikle belirtisiz	Ağır enfeksiyonlar, kanserler, ciddi bağışıklık yetmezliği belirtileri
Tedavi	Antiretroviral tedavi ile kontrol altına alınabilir	Tedavi ile bağışıklık desteklenir, ancak tam iyileşme yoktur
Tanı zamanı	HIV testiyle erken dönemde konur	HIV pozitifliğin ilerlemesi sonrası konur